moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Chciał zatrzymać Holokaust

Był najsłynniejszym kurierem Polskiego Państwa Podziemnego. Jako pierwszy w czasie II wojny przekazał przywódcom Zachodu informacje o zagładzie Żydów. O dokonaniach Jana Karskiego przypomni dziś w Parlamencie Europejskim wystawa i konferencja naukowa. Rozpoczynają one obchodzony w Polsce Rok Jana Karskiego.

Wystawa poświęcona Janowi Karskiemu była już pokazywna w wielu miejscach, m.in. w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych.

– Jan Karski ma swoje miejsce na pierwszych stronach współczesnej historii Polski. Reprezentuje wszystko, co było najbardziej godne i bohaterskie w czasach drugiej wojny światowej – mówił prof. Zbigniew Brzeziński, doradca ds. bezpieczeństwa prezydenta USA Jimmy’ego Cartera.

Rok 2014, w którym przypada setna rocznica urodzin legendarnego emisariusza, Sejm ogłosił Rokiem Jana Karskiego. „Świadectwo życia, misji i osiągnięć uczyniło Karskiego wybitną postacią w wymiarze międzynarodowym” – napisali posłowie w uchwale.

Obchody rozpocznie otwierana dziś w Parlamencie Europejskim w Brukseli wystawa „Jan Karski. Człowiek wolności”. – To jeden z najwybitniejszych Polaków XX wieku, często określany jako „człowiek, który chciał zatrzymać Holokaust”. Na 22 planszach pokażemy życiorys emisariusza i jego dokonania wojenne – mówi Ewa Wierzyńska z Muzeum Historii Polski, kuratorka wystawy.

Muzeum, które jest głównym organizatorem wystawy, od czterech lat prowadzi program „Jan Karski. Niedokończona misja”. Stworzyło stronę internetową: www.jankarski.org, wydało na DVD pakiet edukacyjny dla szkół poświęcony słynnemu emisariuszowi, o Janie Karskim powstała też interaktywna wystawa dla Google Cultural Institute.

Poza ekspozycją w Brukseli zorganizowano też konferencję naukową „Odpowiedzialność za Ochronę – Spuścizna Jana Karskiego”. Historycy i politycy, m.in. Adam Rotfeld, były minister spraw zagranicznych oraz prof. Brzeziński, będą dyskutować o dokonaniach Jana Karskiego.

W ciągu następnych miesięcy w Waszyngtonie i Warszawie odbędą się kolejne konferencje poświęcone działalności legendarnego kuriera. Organizowane będą też konkursy, gry miejskie, wystawy, pokazy filmów, a Narodowy Bank Polski wyda specjalną monetę. Główne uroczystości zaplanowano na 24 kwietnia, w dniu setnych urodzin Jana Karskiego, w Łodzi, jego rodzinnym mieście.

Jan Kozielewski, który do historii przeszedł pod konspiracyjnym pseudonimem „Karski”, przed wojną chciał zostać dyplomatą. Na uniwersytecie we Lwowie ukończył wydział prawa i studiów dyplomacji. Jednocześnie skończył też Szkołę Podchorążych Artylerii Konnej we Włodzimierzu Wołyńskim. We wrześniu 1939 roku walczył w obronie kraju. Po ataku ZSRR na Polskę trafił do niewoli sowieckiej, a potem niemieckiej. Z obu udało mu się uciec i rozpocząć działalność konspiracyjną. – Znajomość języków obcych i dyplomatyczne kwalifikacje sprawiły, że powierzono mu rolę emisariusza władz Polskiego Państwa Podziemnego do rządu na uchodźstwie we Francji – mówi Ewa Wierzyńska.

W czasie jednej z misji Karski został schwytany przez Gestapo. Po brutalnych przesłuchaniach usiłował popełnić samobójstwo obawiając się, że podczas tortur może zdradzić informacje o polskim podziemiu. Uratowano go w szpitalu w Nowym Sączu, z którego odbili go członkowie podziemia.

Jesienią 1942 roku wyprawił się do Wielkiej Brytanii, gdzie jako naoczny świadek miał zdać relację o eksterminacji Żydów. Wcześniej, zbierając informacje, dwukrotnie przedostał się do warszawskiego getta oraz obozu przejściowego w Izbicy, z którego Żydzi kierowani byli do obozów zagłady. Po dotarciu do Londynu przekazał polskiemu rządowi raport o Holokauście. Poinformował też o nim m.in. szefa brytyjskiej dyplomacji Anthonego Edena i ówczesnego prezydenta USA Franklina Roosevelta. – Jego apele o pomoc dla Żydów nie przyniosły rezultatów, bo większość rozmówców nie dowierzała jego doniesieniom – opowiada Wierzyńska.

Po wojnie Karski pozostał w USA, gdzie wykładał na Wydziale Służby Zagranicznej Uniwersytetu w Waszyngtonie. Za swoje dokonania został uhonorowany tytułem „Sprawiedliwego wśród Narodów Świata” nadawanym osobom ratującym Żydów w czasie wojny. A w 1998 roku izraelski Instytut Pamięci Yad Vashem zgłosił jego kandydaturę do Pokojowej Nagrody Nobla. Zmarł 13 lipca 2000 roku w wieku 86 lat. Jest kawalerem najwyższych polskich i amerykańskich odznaczeń państwowych: Orderu Orła Białego i Prezydenckiego Medalu Wolności. Amerykański tygodnik „Newsweek” uznał go za jedną z najwybitniejszych postaci XX wieku.

AD

autor zdjęć: arch. MHP

dodaj komentarz

komentarze


Nowe pojazdy dla armii
 
Jacek Domański: Sport jest narkotykiem
Polska liderem pomocy Ukrainie
Nowi generałowie w Wojsku Polskim
Nominacje generalskie na 106. rocznicę odzyskania niepodległości
Każda żałoba jest inna
Pod osłoną tarczy
„Złote Kolce” dla sportowców-żołnierzy
Wielka pomoc
Rumunia, czyli od ćwiczeń do ćwiczeń
Ostre słowa, mocne ciosy
Byłe urzędniczki MON-u z zarzutami
Zapomogi dla wojskowych poszkodowanych w powodzi
Baza w Redzikowie już działa
Podlasie jest bezpieczne
Siła w jedności
Żołnierze z Mazur ćwiczyli strzelanie z Homarów
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Olimp w Paryżu
Ile OPW w 2025 roku?
Zostań podchorążym wojskowej uczelni
Ukwiał po nowemu
Nurkowie na służbie, terminal na horyzoncie
Udane starty żołnierzy na lodzie oraz na azjatyckich basenach
Zawsze z przodu, czyli dodatkowe oko artylerii
Polskie mauzolea i wojenne cmentarze – miejsca spoczynku bohaterów
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Karta dla rodzin wojskowych
Zmiana warty w PKW Liban
Strategiczne partnerstwo
Kask weterana w słusznej sprawie
Kancelaria Prezydenta: Polska liderem pomocy Ukrainie
Mamy BohaterONa!
Breda w polskich rękach
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Polski wkład w F-16
Silne NATO również dzięki Polsce
Kamień z Szańca. Historia zapomnianego karpatczyka
Olympus in Paris
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Polsko-czeska współpraca na rzecz bezpieczeństwa
„Bezpieczne Podlasie” na półmetku
Rosomaki na Litwie
Czworonożny żandarm w Paryżu
Jak dowodzić plutonem szturmowym? Nowy kurs w 6 BPD
Świętujemy naszą niepodległość
Żołnierze, zdaliście egzamin celująco
Szef MON-u o podkomisji smoleńskiej
Do czterech razy sztuka, czyli poczwórny brąz biegaczy na orientację
Polski producent chce zawalczyć o „Szpeja”
Capstrzyk rozpoczął świętowanie niepodległości
Odznaczenia dla amerykańskich żołnierzy
Foka po egejsku
Nasza Niepodległa – serwis na rocznicę odzyskania niepodległości
Czarne Pantery w Braniewie
Patriotyzm na sportowo
Kto dostanie karty powołania w 2025 roku?
Polskie „JAG” już działa
Hokeiści WKS Grunwald mistrzami jesieni
Jutrzenka swobody
Jak Polacy szkolą Ukraińców

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO