Przed Sądem Najwyższym ruszył proces w sprawie Nangar Khel. Trzej żołnierze oskarżeni o zabicie cywilów w afgańskiej wiosce zostali w ubiegłym roku skazani na więzienie w zawieszeniu. Postępowanie wobec czwartego sąd umorzył. Rozstrzygnięcie zaskarżyli zarówno obrońcy, jak i prokuratura. Sędziowie wydadzą wyrok 17 lutego.
Sprawą ostrzelania afgańskiej wioski Nangar Khel sądy różnych instancji zajmują się niemal od ośmiu lat. Dziś ruszyła kolejna odsłona procesu. Przed izbą wojskową Sądu Najwyższego w Warszawie stanęli ppor. Łukasz Bywalec, dowódca plutonu, który brał udział w akcji, a także jego podwładni: chor. Andrzej Osiecki, plut. Tomasz Borysiewicz i st. szer. Damian Ligocki. 16 sierpnia 2007 roku, gdy doszło do tragedii, dwaj pierwsi obsługiwali moździerz, ostatni zaś ciężki karabin maszynowy. W wyniku ostrzału Nangar Khel na miejscu zginęło sześć osób, a dwie zmarły w szpitalu.
W marcu ubiegłego roku Wojskowy Sąd Okręgowy uznał, że wbrew temu, co twierdziła prokuratura, żołnierze nie zamierzali zabić cywilów i skazał ich za złe wykonanie rozkazu dowódcy bazy kpt. Olgierda C. (nie zgodził się na ujawnienie swoich danych osobowych). Bywalec, Osiecki i Borysiewicz zostali skazani na kary więzienia w wysokości od sześciu miesięcy do dwóch lat w zawieszeniu. W trakcie procesu wszyscy trzej odeszli do cywila. Postępowanie wobec Ligockiego sąd warunkowo umorzył. Z takim rozstrzygnięciem nie zgodzili się ani obrońcy, ani oskarżyciele. Obie strony złożyły apelację.
– Oczekujemy uniewinnienia oskarżonych – mówi Piotr Dewiński, jeden z adwokatów. – W naszej ocenie żołnierze nie popełnili błędu, a już na pewno nie zamierzali pozbawić życia mieszkańców wioski – dodaje. Jego zdaniem w Nangar Khel zawiódł sprzęt. – Rozrzut moździerza był bardzo duży. Wiadomo, że potem ten sprzęt nie był już w Afganistanie używany – podkreśla mecenas Dewiński. Powątpiewa też, czy demonstracja siły, jaką miał być ostrzał stanowisk obserwacyjnych talibów, o którym mówił dowódca bazy, miała w rejonie wioski jakikolwiek sens. – Doprowadziła ona do tragedii. A sami żołnierze nie dostali nawet możliwości, by rozkaz zweryfikować. Na miejscu nie mieli łączności z bazą – zaznacza Dewiński.
Innego zdania jest prokuratura. – Według nas sąd niższej instancji wyciągnął z materiału dowodowego niewłaściwe wnioski – podkreśla ppłk Sławomir Schewe z Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Poznaniu, która prowadziła śledztwo i przygotowała akt oskarżenia. Śledczy do końca przekonywali, że żołnierze działali z zamiarem umyślnym, a otwierając ogień co najmniej „godzili się na śmierć cywilów”. – Liczymy, że Sąd Najwyższy uchyli wyrok i skieruje sprawę do ponownego rozpatrzenia – tłumaczy ppłk Schewe.
Dziś strony przedstawiły swoje stanowiska. Sąd Najwyższy wyda wyrok 17 lutego.
Po wydarzeniach w Nangar Khel w 2007 roku sąd w Polsce na wniosek poznańskiej prokuratury aresztował siedmiu żołnierzy. Sześciu usłyszało zarzut zbrodni wojennej, siódmy ostrzelania niebronionych obiektów cywilnych. Pierwszy z tych czynów zagrożony jest karą dożywocia, za drugi można trafić do więzienia nawet na 25 lat.
Proces przed Wojskowym Sądem Okręgowym w Warszawie ruszył w 2008 roku. Trzy lata później żołnierze zostali uniewinnieni ze względu na brak wystarczająco mocnych dowodów. Prokuratura odwołała się do Sądu Najwyższego. Ten z kolei utrzymał w mocy wyrok wobec starszych szeregowych Jacka Janika i Roberta Boksy. Ostatecznie uniewinniony został też kpt. Olgierd C., który według śledczych miał wydać rozkaz zniszczenia wioski. Sąd przyjął jego wersję, że chodziło jedynie o ostrzelanie stanowisk talibów na pobliskich wzgórzach, czyli demonstrację siły. Sprawa pozostałych żołnierzy została cofnięta do ponownego rozpatrzenia. Postępowania wobec nich do dziś nie zamknęły prawomocne wyroki.
autor zdjęć: Ewa Korsak
komentarze