W Ostrowi Mazowieckiej zostanie otwarte Muzeum – Dom Rodziny Pileckich. Będzie się mieścić w domu należącym do rodziny Ostrowskich, z której wywodziła się Maria, żona płk. Witolda Pileckiego. Muzeum upamiętniające postać bohaterskiego oficera będą prowadzić wspólnie ministerstwo kultury i władze miasta. Otwarcie zaplanowano na koniec 2018 roku.
– Naszą główną rolą będzie przedstawienie postaci i dokonań płk. Witolda Pileckiego, opieka nad dziedzictwem związanym z jego działalnością oraz pokazanie historii rodziny – mówi Dorota Socik, dyrektor powstającego w Ostrowi Mazowieckiej Muzeum – Dom Rodziny Pileckich. Placówkę będą wspólnie prowadzić Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz władze Ostrowi Mazowieckiej. Umowę w tej sprawie podpisali pod koniec grudnia minister kultury prof. Piotr Gliński i burmistrz miasta Jerzy Bauer.
W domu
Muzeum będzie się mieściło w domu rodzinnym Marii Ostrowskiej, żony płk. Pileckiego, który w ubiegłym roku kupiły władze miasta. – Maria była rodowitą ostrowianką i w tutejszym kościele Wniebowzięcia NMP wzięła w 1931 roku ślub z Witoldem Pileckim – podkreślał podczas podpisywania umowy burmistrz, pomysłodawca muzeum.
Dyrektor Socik opowiada, że przed wojną oficer wraz z rodziną mieszkał w majątku w Sukurczach pod Lidą na terenie dzisiejszej Białorusi, tamten dom się jednak nie zachował. – Dlatego miejsce pamięci o Pileckich chcemy stworzyć w Ostrowi, gdzie Maria z dziećmi mieszkała podczas okupacji oraz jakiś czas po wojnie, aż do lat 50. – wyjaśnia dyrektor. Według wspomnień syna płk. Pileckiego, Andrzeja, oficer kilka razy bywał w tym domu.
Zgodnie z podpisaną umową ministerstwo kultury w latach 2017–2018 przeznaczy na remont domu oraz zorganizowanie wystawy 3,3 mln zł. Będzie też przekazywać na prowadzenie muzeum 1 mln zł rocznie przez najbliższe cztery lata. Władze miasta planują wydać na ten cel co roku 200 tys. zł.
Pamiątki po Pileckich
– Ponieważ już znamy budżet, możemy rozpocząć prace nad organizowaniem muzeum, opracowaniem programu inwestycyjnego i rozpisaniem konkursu na projekt placówki – zapowiada dyrektor Socik. Jak dodaje, w zabytkowym domu z 1900 roku będzie stała wystawa poświęcona Pileckiemu i jego rodzinie, będą prezentowane pamiątki, m.in. zachowane meble. Na działce obok domu zostanie dobudowany drugi budynek, przeznaczony na wystawy czasowe, biura i salę konferencyjną. – Chcemy, aby powstało małe, ale nowoczesne i multimedialne muzeum – podkreśla dyrektor.
Placówka ma się zajmować upamiętnianiem historii Pileckich, ale też dokumentować i upowszechniać dzieje ziemi ostrowskiej, szczególnie z okresu II wojny i zaraz po niej. Ostrów Mazowiecka była miastem granicznym od września 1939 roku do czerwca 1941, kiedy to Niemcy rozpoczęły wojnę ze Związkiem Sowieckim. Podczas okupacji niemieckiej oraz po wkroczeniu Armii Czerwonej i NKWD okoliczni mieszkańcy organizowali ruch oporu. Działali w konspiracji i podziemiu antykomunistycznym. Nieśli również pomoc Żydom prześladowanym przez nazistów. – Muzeum będzie doskonałą promocją miasta, przyczyni się do rozwoju lokalnego życia kulturalnego i pogłębiania wiedzy na temat historii naszego regionu – dodaje Socik. Otwarcie placówki jest planowane na koniec 2018 roku.
Losy pułkownika
Płk Witold Pilecki brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej i kampanii 1939 roku. Podczas okupacji, jako żołnierz Armii Krajowej, został dobrowolnym więźniem Auschwitz. Organizował w obozie ruch oporu i wysyłał dowództwu AK pierwsze raporty o niemieckich zbrodniach. Po ponad dwóch latach pobytu w obozie udało mu się z niego uciec. Walczył w powstaniu warszawskim. Po wojnie został przez komunistyczne władze oskarżony o działalność wywiadowczą i skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 maja 1948 roku. Miejsce pochówku pułkownika do dzisiaj nie jest znane. Prawdopodobnie spoczywa na Łączce na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
autor zdjęć: zdjęcie z Muzeum – Dom Rodziny Pileckich
komentarze